İstanbul Büyükşehir Belediyesi (İBB) iştiraki KİPTAŞ, “İstanbul Yenileniyor” kapsamında Kadıköy Kozyatağı Mahallesi’ndeki Bahadır Apartmanı’nın temelini attı. KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt, her an yıkılabilecek yapılara dikkat çekerek “Bununla ilgili Büyükşehir Belediyemizin yaptığı bir çalışmaya nazaran yaklaşık 200 bin yapı olduğu öngörülüyor” dedi.
İBB iştiraki KİPTAŞ, “İstanbul Yenileniyor” kapsamında riskli yapıların dönüşümüne devam ediyor. İstanbul Yenileniyor’a hak sahipleri tarafından başvurusu yapılan Kadıköy Kozyatağı Mahallesi’ndeki Bahadır Apartmanı’nın yıkımı haziran ayında yapılmıştı. Binanın temeli, KİPTAŞ Genel Müdürü Ali Kurt’un da iştirakiyle bugün atıldı.
ANKA Haber Ajansı’na konuşan Ali Kurt, binayla ilgili şu bilgileri verdi:
“Bahadır Apartmanı, 42 yıllık bir apartmandı. Kısa vakit evvel yıkımını gerçekleştirmiştik. Bugün de temelini atıyoruz. Mukavele imzalamamızla temel atmamız ortasında geçen mühlet 9 ay. 9 aylık müddette yeni ve sağlam konutların inşasına başladık. Bahadır Apartmanı’nın riskini şöyle özetlemek isterim. Bu apartmanın yıkımında çıkan demir numunesi yaklaşık 60 tonken bizim yalnızca şu anda temelde kullandığımız demir 65 ton. Maalesef kullanılan inşaat materyallerindeki kalitesizlik ve olağan ki eski mühendislik tekniklerine nazaran yapılmasından dolayı riskli bir yapıydı ancak burada çok şükür ki muhtemel bir afetten evvel hak sahiplerimizle uzlaştık. Ortalama 192 bin lira borçlanmayla buradaki vatandaşlarımızı güçlü konutlarına kavuşturacağız. Burada yaklaşık 150 tane insanımız yaşıyordu. Aslında 150 insanımızın tahminen de hayatını kurtardık muhtemel bir sarsıntıda evvel. Burada 42 tane bağımsız ünite inşa edeceğiz. Yaklaşık 10 daire fazla yapıyoruz. Bu 10 daireden gelen gelirle inşaatın maliyetini düşürüyoruz.
“Bir periyot deniz kumu gereçleriyle inşaatlar gerçekleşti”
İnşaat maliyetini yapıyor olmamız ve buradan edindiğimiz gelirle vatandaşların borçlanmalarını düşürüyor olmamız, vatandaşlar için büyük bir avantaj oldu. Birebir vakitte vatandaşlarımızın borçlanmalarını için 24 ay sıfır vade seçeneği sunduk. Burada bile fazla gelen vatandaşlarımız için de uzun vadeli kredi kullanmaları için bankalarda kefalet takviyesi sunduk KİPTAŞ olarak. 18 ayla 24 ay ortasında tamamlamayı düşünüyoruz. Aslında inşaat alanı bizim ölçeğimizde ne kadar küçük üzere olsa da mahalle ortası işlerde operasyonları yönetmek biraz sıkıntı oluyor maalesef. Zira çok önemli bir yerleşim alanı içerisindeyiz. 18 ayla 24 ay ortasında binamızı tamamlarız diye hedefliyoruz. Denize ne kadar uzaktayız fakat bir deniz kabuğu ve bu binanın yıkımında betondan çıkan bir modül bu. Herkes bunu biliyor. İstanbul’da aşikâr bir periyotta maalesef deniz kumundan kullanılan gereçlerle inşaatlar gerçekleşti. O vaktin teknolojisi ve imkanları kapsamında buydu. Maalesef İstanbul’daki yapı stoğunun büyük bir kısmı bu materyal kalitesiyle ayakta duruyor şu anda. Yani potansiyel riskli.”
“35 bin binanın taraması yapıldı”
Kurt, İstanbul genelindeki riskli yapılara ait de şunları söyledi:
“İstanbul Büyükşehir Belediyemizin yaptığı süratli tarama testleri sonucunda 35 bin binayı tarayabildiler. Burada da bin 556 tane binanın dokunsanız yıkılacak kalitede yapı stoğuna sahip olduğu tespit edildi. Bundan çok daha fazla E sınıfı dediğimiz, yani her an yıkılabilecek riskte olan yapının olduğunu varsayım ediyoruz. Bununla ilgili de Büyükşehir Belediyemizin yaptığı bir çalışmaya nazaran yaklaşık 200 bin yapı olduğu öngörülüyor. Bunun netleştirilmesi için ilçe belediyelerimizle büyükşehir belediyemiz bir işbirliği protokolü süreçlerine girecek. Bu işbirliği sayesinde tüm yapı stoğunun hepsinin envanteri çıkartılması hedefleniyor. Bu da bize gerçek tabloyu ortaya koyacak lakin şu anki çalışmalara nazaran yaklaşık 200 bin yapının her an yıkılma riski olduğudur.”
“Dönüşümde gayemiz dar gelirli aileler”
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’nın kentsel dönüşüm için başlattığı Yarısı Bizden kampanyasını da Ali Kurt, şöyle kıymetlendirdi:
“İstanbul Yenileniyor süreciyle biz, inşaat maliyetine riskli yapıları yenilemeyi taahhüt etmiştik. Online bir müracaat sistemi üzerinden bunları yürüttük ve büsbütün vatandaş takip ediyordu. Genel seçimden evvel bakanlık, buna tabiri caizse rekabet oluşturmak açısından, ki ben bunu çok yanlış görüyorum. Kentsel dönüşümün rekabeti olmaz, işbirliği olur. Yarısı Bizden diye bir kampanya başlattı. Bu da vatandaşta biraz baş karışıklığına sebep oldu. Orada niyetler âlâ olsa da teknik manada sürdürülebilir bir sistem değildi. Büyükşehir Belediyesi, temmuz ayında bir dayanak paketi çıkarttı, mali takviye paketi. Bizim takviye paketimizle bakanlığın yaptığı kampanya ortasından en büyük fark, biz gelir düzeyine nazaran ve inşaat maliyetleri üzerinden bir dağılım yapıyoruz. Diyoruz ki biz, hane halkı geliri 3 taban fiyatın altında olan, yani dar gelirli dediğimiz vatandaşlar, emeklilerse ekstradan takviye oluyoruz. Vatandaşlarımıza inşaat maliyetleri üzerinde yüzde 65 ile 40 ortasında bir mali takviyede bulunuyoruz. Artık bakanlık ne yapıyor? Kim olursa olsun, bunun ekonomik olarak borçlanmayı kaldırabilecek bir kişi dahi olsa 700 bin lira hibe, 700 bin lira da çok avantajlı kaidelerde kredi takviyesi veriyor. Bu hoş üzere geliyor fakat bizim maksadımız burada, dönüşüm süreçlerinde en çok tıkandığımız yer olan dar gelirli aileler olmalı.
“Dar gelirliye tahlil üretemediğimiz vakit uzlaşı sağlayamıyoruz”
Bu kaynakların dar gelirli ailelere kullandırılması gerekiyor. Gelir düzeyi yüksek olan vatandaş, dar geliri olmayan vatandaş aslında bu borçlanma yükünü kaldırabiliyor lakin dar gelirliye biz tahlil üretemediğimiz vakit uzlaşı sağlayamıyoruz. Bakanlığın şöyle bir teknik yanlışı var. 700 bin lira hibe veriyor, 700 bin lira da uzun vadeli bir borçlanma veriyor. 1 milyon 400 bin lira bir takviye sunduğunu öngörüyor lakin bir inşaat 3 milyona mal oluyor. 2 milyon 100 bin lira ekstra borçlanma var. Bunu nasıl karşılayacak vatandaş? Biz ise inşaat maliyetleri üzerinden bir orandan mali dayanakta bulunuyoruz. Ortasında çok önemli farklar var. Bizim önerdiğimiz metodolojinin daha gerçekçi ve sürdürülebilir olduğunu düşünüyoruz ancak bir müddet sonra bizim de kaynaklarımız tükenecek. O yüzden merkezi idareyle ve bilhassa kamu bankalarıyla ortak hareket etmemiz gerektiğini ve bu süreçleri birlikte yürütmemiz gerektiğini düşünüyorum. Ayrıyeten bakanlığa bir eleştirim daha. Yarısı Bizden diye bir kampanya başlatıyorlar. Tabiri caizse dönüşecek riskli yapıdaki müşteri arıyorlar. Biz de diyoruz ki, bizim elimizde salt çoğunluğu alınmış, yıkım süreçleri başlamış 27 bin 500’ün üzerinde riskli bağımsız ünite var. Yani 100 bin insan. Gelin, bu konutları daima bir arada yapalım. Bu kaynakları buraya aktaralım ancak adaletli bir halde aktaralım diyoruz ancak bir türlü bu davetlerimize karşılık bulamadık.”
Ali Kurt, İstanbul Yenileniyor’a 38 binin üzerinde müracaat olduğu bilgisini aktardı, inşaat maliyetlerinin yüksekliğine de dikkat çekti.
“Avantajı her şeyden evvel güven”
Apartman yöneticiliği yapan Canan isimli yurttaş, binada çatlaklar ve rutubet görünce KİPTAŞ’a başvurduklarını lisana getirdi. Hak sahiplerinden Naci Günaydın da muhtemel Marmara sarsıntısına dikkat çekerek “İstanbul Yenileniyor üzerinden müracaatımızı yaptık, beklemeye geçtik. Sonra süreci süratlice tamamladık. Çok önemli bir borçlanma çıkmadı. Avantajları her şeyden evvel güven” sözlerini kullandı.