Şubat 2022’den bu yana devam eden ve global ölçekte siyasi ve ticari bağlarda tesirini hissettiren Rusya-Ukrayna savaşı son olarak toplumsal medya platformu Telegram’a sıçradı. Dünya genelinde Whatsapp’tan sonra en çok kullanılan iletileşme uygulaması olan Telegram’ın işvereni Pavel Durov, evvelki akşam Fransa’nın başşehri Paris’te La Bourget havaalanında gözaltına alındı. Durov hakkında daha evvel Rusya’ya yönelik yaptırımların delinmesinin yanı sıra terörizme takviye üzere bir dizi suçlamadan yakalama kararı çıkarılmıştı. Fransız pasaportuna da sahip olan Rus asıllı teknoloji işvereninin, Kremlin ile münasebetlerinin de sorunlu olduğu ve hakkındaki arama kararına karşın Fransa’ya gitmesinde bu durumun da tesirli olduğu belirtiliyor.
RUSYA’DAN DA AYRILMIŞTI
2014 yılında periyodun Rusya yanlısı Ukrayna lideri Viktor Yanukoviç’in yönetimden indirilmesi sırasında FSB’nin Kiev’deki aksi kümelerin yazışmalarına erişim isteğine olumlu yaklaşmayan Durov, 5 ay sonra BAE’ye giderek burada yaşamaya başlamıştı. Kullanıcı bilgileri ve şifreli içerikleri Rusya’da olduğu üzere ABD ve Avrupa ile de paylaşmayan Durov’un kontrollerin dışında kalan bir irtibat ağı kurması nedeniyle uyuşturucu kaçakçıları ve terör kümelerinin ağır olarak Telegram’ı kullandığı belirtiliyor. Öte yandan tutuklamanın, İsrai’e ilişkin hassas dataların İsrail tersi hacker’lar tarafından Telegram’da yayılması sonrasında İsrail’in sansür talebini reddetmesi üzerine geldiği tez edildi.
YAPTIRIMLARI DELDİ
2022’de Rusya’nın Ukrayna’yı işgali başladıktan sonra ise Telegram savaşın ruhsal muharebe alanına ve kripto para markası Toncoin kontağıyla Rus yaptırımlarının aşıldığı bir platforma dönüştü. Batı yaptırımlarıyla karşılaşan Rus kişi ve kuruluşlarının Toncoin aracılığıyla memleketler arası ödemeleri gerçekleştirdiği argüman edilirken, Rus milyarderin gözaltına alınmasından sonra Toncoin yüzde 15 civarında bedel kaybetti. Rusya Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Mariya Zaharova, Fransa’ya, Durov’a erişimi talep eden nota verildiğini bildirdi. Telegram’ın aylık faal kullanıcı sayısı 900 milyon bireye ulaşmış durumda.
PUTİN’LE GÖRÜŞMEK İSTEMİŞ
2014 yılında Rus istihbaratı Federal Güvenlik Servisi (FSB) ile yaşadığı uyuşmazlık sonrası Birleşik Arap Emirlikleri’nde yaşamaya başlayan Durov’un geçen hafta özel uçağı ile Azerbaycan’ın başşehri Bakü’ye gittiği ve resmi ziyaret için bu kentte olan Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile görüşme talep ettiği belirtiliyor. Fakat görüşme talebi reddedilen Durov’un, iki gün sonra hakkındaki suçlamalara karşın rotayı Paris’e çevirmesi perde ardında farklı meseleler olabileceği yorumlarına neden oldu. Bilişim kesimi etraflarında Kremlin ve Batı ortasında çapraz ateşte kalan Telegram işvereninin “daha ölçülü şıkkı” seçtiği yorumları yapıldı. Ancak Avrupa Birliği haberleşme maddelerinin ihlali dahil, terörizme direkt dayanak verme, uyuşturucu kaçakçılığı, sahtekârlık, kara para aklama ve Rusya’ya yönelik yaptırımları delme hatalarıyla karşı karşıya olan Durov’un 20 yıl mahpus cezası alabileceği belirtiliyor.